Verbroedering in de sport

Tiny Kabel, in actie te midden van het Vitesse-publiek. Zij is de dochter van meestertimmerman/aannemer Kabel, die met kapelaan Starrenburg medegangmaker in de oprichting van Vitesse was. Tiny kent de eerste jaren van de clubhistorie van huis uit. Haar verhaal staat hier vermeld. Wanneer je ’75 Jaar Vitesse’ hoort, komt de geschiedenis vanzelf bij me los. Mijn vier broers maakten immers deel uit van de club. In mijn prille jeugd ben ik volop met het wel en wee van ons aller vereniging geconfronteerd. Thuis werd mij die geschiedenis vanaf het eerste uur uit de doeken gedaan.

Vóór de datum van 11 mei 1922 maakten mijn broers deel uit van de Castricumse sport vereniging CSV. Er bestond een hechte band tussen vele, vele sportvrienden. Naar ‘geloof’ werd niet gevraagd, men speelde ‘voetbal’. De zondagmiddag was hoogtepunt van de week. Met, niet te vergeten. Dorus Schermer in het doel. Op zondagmorgen was eerst de gang naar de kerk, vooral naar de dienst van 10.00 uur. Wij beschikten over een prima herenkoor, met… één dameslid: de moeder van Dorus Schermer. Zij kwam iedere zondag lopend uit Bakkum naar de kerk in het dorp. Na afloop van de dienst vlug naar huis. want om 14.00 uur stond ze weer op het CSV-veld. Op haar vaste stek achter het doel. Haar stem was tijdens de wedstrijd goed te horen: ‘Toe Dorus. doe je best!’. En na afloop meldde zij luid en duidelijk ‘Onze Dorus was weer goed hé!”.

De waarde van een club wordt bepaald door de leden. In CSV was dat duidelijk herkenbaar. Daarom was het in 1922 een domper toen de Diocesane Haarlemse Voetbal Bond werd opgericht en in onze kleine dorpsgemeenschap een R.K. voetbalvereniging – Vitesse -kwam. De vriendschapsbanden binnen CSV waren zo hecht, dat roomskatholieke jongens de goede clubgeest niet op staande voet wilden verlaten. Integendeel, die stap heeft een lange voorbereiding gekend. Doms Schermer bleef CSV tot het laatste moment trouw. Toch was die grote verandering in de Castricumse sportwereld de aanleiding dat de Castricumse sport vereniging uiteindelijk het loodje legde.

Vitesse ’22 kende een zeer moeilijke start. Aan de Oudeweg lag een kaal terrein, midden in het dorp, op de plaats waar nu het Rusthof is, inclusief Van Ginhoven-, Toepoel- en Hobergstraat. De kale plek vroeg om aankleding: omheining, doelpalen, krijtlijnen. En, niet te vergeten, de zorg voor een goede, harde voetbal. De gebroeders Kabel en hun vrienden vonden voor hun probleem een goed gehoor bij vader Kabel. De eerste doelpalen en summiere afrastering werden in zijn timmerwerkplaats gemaakt. De broers pompten de ‘voetbal’ op. Op zaterdagmiddag verzorgde de terreincommissie de krijtlijnen. Het kleedlokaal was heel bijzonder. Uit nood maakte men van een oude werkwagen van de wegenbouw gebruik.

Zondags kwamen de spelers met hun voetbalplunje onder hun kostuum gekleed naar het sportveld. Wie op de fiets was, had z’n voetbalschoenen zelfs al aan. Na afloop van de wedstrijd was het vlug naar huis, om zich te verkleden. Die situatie was natuurlijk niet lang houdbaar. Meestertimmerman Kabel bouwde een echt kleedlokaal, dat in beter comfort voorzag. Het bestond uit twee locaties: links de kleedruimte voor de bezoekende club. rechts die voor Vitesse. In het midden bevond zich een ‘kleine winkel’, met versnaperingen en later zelfs koffie. De eerste winkel- c.q. kantine-beheerder was de heer J. Castricum van de melkhandel uit de Dorpsstraat. Na afloop van de wedstrijd werd de winkel door een groot luik met hangslot afgesloten.

Een kleedlokaal zonder stromend water kon natuurlijk niet. Vader Kabel wist raad en met medewerking van loodgieter De Rooij kwam er een zinken voetenbak. De watertoevoer werd van een van de woningen aan de overkant, achterkant van de Dorpsstraat, afgetapt en naar het veld gelegd. Nog was niet alles voor elkaar. De omheining was te laag. waardoor tijdens een wedstrijd de bal menigmaal in de tuinen aan het Schoutenbosch terecht kwam. De oplossing luidde ook hier: met z’n allen aan de slag om een hoge afrastering te realiseren. Bij de ingang verrees een hoge poort en bovendien een kaartjescontrolehokje. Het geheel kreeg aldus een behoorlijk aanzien, er kwam lijn in de organisatie. Tot slot werd een echte tribune opgetrokken. plaats biedend aan honderd toeschouwers.

Klein en groot bezochten het Vitesse-veld. na iedere thuiswedstrijd was er feest in het dorp. Ik mocht zelf op zondag ook mee. mocht dan van mijn broer Cor zijn heuse gele rieten voetbalkoffer dragen. Hij gaf mij altijd een vaste plaats achter het doel. ‘Da’s veilig, krijg je tenminste geen bal tegen je hoofd’, zei hij dan. Na de wedstrijd ging de sportbeoefening door. Even snel naar huis en vervolgens met z’n allen naar dorpscafé* De Landbouw van de familie Couperus. Van de ene sport op het groene gras naar de andere op het groene laken. Biljarten dus. Het nagesprek van de voetbalwedstrijd speelde zich in de werkplaats van Kabel af. Alle spelers ontmoetten elkaar daar in de vroege maandagmorgen. Aan de orde kwam wat goed en wat fout was gegaan. Tegenwoordig heet dat evalueren!

Helaas kende deze mooie, onvergetelijke opbouwtijd van een vereniging met fijne clubgeest een schaduwzijde. Mijn broer Cor werd ernstig ziek. Zijn sportvrienden toonden toen echter wie zij waren. Ze kwamen dagelijks op bezoek, steunden hem voluit. Cor (21) mocht helaas niet bij ons blijven, wij moesten voorgoed afscheid van hem nemen. Zijn vrienden gaven hem de laatste eer. het was subliem. De kerk was een en al Vitesse. Met z’n allen bleven zij altijd bij ons komen en gaven ons zo steun. Toen een half jaar later mijn broer Piet (20). na een zware asthma-aanval, ons ook ontviel, waren het weer onze clubjongens die alles voor mijn ouders en ons gezin deden. Zelfs de vrienden van CSV bleven niet achter. Jaren later is daar nog altijd met respect over gesproken. Al die jongens hoorden bij het gezin Kabel.

Het leven ging voort. Vitesse bleef, de crisisjaren kwamen. In de periode voor de tweede wereldoorlog heerst armoede in gezinnen en dus armoede in de club. Dankzij goede gevers kan Vitesse zich staande houden. De mobilisatie volgt, vele jonge mannen moeten onder de wapenen. Het ziet er somber uit in 1940. bij het dreigende oorlogsgeweld. De oorlog veroorzaakt een breuk in het leven van de jeugd. Verenigingsleven en jeugdbeweging worden aan banden gelegd. Vitesse blijft nog voetballen, hoe lang nog? Voor de dorpsgemeenschap is de evacuatie een ramp. De bezetter loert op onze jongens voor de arbeidsinzet en tewerkstelling in Duitsland. Menig jonge vent durft niet meer op straat, en zeker niet naar het sportterrein. Er zijn veel onderduikers in onze Castricumse dorpsgemeenschap. In dit verband mag zeker kapelaan Van der Zalm genoemd worden. Hij werkte in de lange oorlogsperiode voor onze onderduikers. Actieve jongens van de jeugdbeweging stonden hem bij. Zij wisten, in deze oorlog van verraad, wat geheimhouding betekent. Ik wil hierbij aan hun ondergronds verzet alsnog een postume hulde brengen. Vele jongemannen zijn dankzij hen uit de harde hand van de bezetter gespaard gebleven.

De oorlog, voorzien van zoveel spanning, duurt lang. Op 5 mei 1945 is de bevrijding eindelijk daar. Vrij van bezetting, vrij om te leven. De jeugd staat te trappelen. Vitesse begint weer te voetballen. Het bestuur staat voor de zware opgave om alles weer in goede banen te leiden. De jaren ’46 en ’47 dienen zich aan. ons land leeft in vrijheid. Maar in Nederlands Indié is de Hollandse jongen nodig. Weer zijn het onze jongens die de wapenrok moeten aantrekken. Vanuit Castricum vertrekken honderd jongemannen, die deel uitmaken van het Nederlandse leger. Het Thuisfront in Castricum geeft hen ruggensteun. Vier keer per jaar een pakket-tenactie. bovendien lectuur verzenden. Grote vraag: Hoe komen we aan de inhoud voor pakketten? Hier is immers nog zo veel op de bon. Op een middag speelt Vitesse een belangrijke wedstrijd. Het aantal supporters op het veld is optimaal. Voor de gelegenheid – toen echt héél bijzonder – is een geluidsinstallatie geplaatst. Deze biedt het Thuisfront in de rust de unieke kans een oproep te doen voor een sigarettencollecte. De vriendelijke oproep heeft succes: binnen het kwartier een rijke opbrengst van tweeduizend stuks. De Castricumse sport verzendt in elk pakket een groet met twintig sigaretten.

De gemeente Castricum gaat uitbreiden. De velden van Vitesse moeten weg uit het dorp. Maar waar naar toe? De eerste verhuizing leidt naar het terrein aan de Oude Haarlemmerweg. Maar Vitesse wil meer een ‘sportpark’! Waar is dat te realiseren? Hoe krijgt onze club grond voor grond terug? Twee personen uit de Castricumse gemeenschap verstaan deze oproep. Pastoor Goes en de heer J.P. Bos gaan dit gevecht aan. Met resultaat! Na veel vergaderen, en onderhandelen
met de juiste instanties, komt het sportpark ‘de Puikman’ tot stand. Er is hard voor gewerkt, dat valt heden ten dage nog altijd waar te nemen. In de goede clubgeest gingen de schouders eronder. Het blijkt eens te meer. met de juiste sportieve werkmethode kan veel, ja heel veel bereikt worden.

Zouden wij het toch bereiken om. zonder aanziens des persoons en ongeacht de overtuiging, weer te komen tot een groot sportgebeuren in onze Castricumse gemeenschap? Zo ja. dan heeft de leuze ‘Sport verbroedert’ zijn doel bereikt! Ik wens u allen, na deze eerste 75 jaar van pionieren en hard werken, een fijn jubileumfeest toe. Vergeet hierbij niet dat ook voor zo’n evenement de zin van het Olympisch vuur de ondergrond voor de toekomst is. Graag spreek ik een postume hulde aan alle werkers van het eerste uur uit.